Każdy z nas myśli o emeryturze – ile będzie wynosiła i jak się do niej przygotować. Jednak aby w ogóle móc otrzymać świadczenie emerytalne, musimy pracować do momentu, aż będzie nam ono przysługiwało. Na szczęście w latach poprzedzających emeryturę istnieje coś takiego, jak okres ochronny. Czym jest? Komu przysługuje? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w poniższym artykule.

Na czym polega okres ochronny przed emeryturą?

Okres ochronny przed emeryturą (inaczej ochrona przedemerytalna) to czas, w którym pracodawca nie może zwolnić danego pracownika. Dotyczy osób, którym brakuje nie więcej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, a okres zatrudnienia umożliwia im uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem wieku emerytalnego (chodzi o sytuację, w której pracownik jest zatrudniony na umowę na czas nieokreślony – w przypadku umów na czas określony stosunek pracy kończy się wraz z wygaśnięciem umowy i nie można zastosować przepisów o okresie ochronnym przed emeryturą).

Ochrona przedemerytalna nie dotyczy jednak osób, które są zatrudnione na innej podstawie niż umowa o pracę. Nie chroni także przed zwolnieniem dyscyplinarnym i nie przysługuje pracownikowi, który uzyskał prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy lub w sytuacji ogłoszenia upadłości i likwidacji pracodawcy. Dlatego jeśli interesuje Cię praca w Gliwicach (ogłoszenia o pracę dostępne na https://www.gowork.pl/praca/gliwice;l) lub innym mieście, zadbaj o jak najkorzystniejsze warunki zatrudnienia dla siebie, aby zapewnić sobie możliwość skorzystania z ochrony przedemerytalnej w przyszłości.

Okres ochrony przed emeryturą – podstawa prawna

Przepisy dotyczące ochrony przedemerytalnej reguluje Kodeks pracy. W art. 39 czytamy: 

„Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.”

Przy czym „wiek emerytalny” należy rozumieć jako typowy wiek, w którym pracownik może przejść na emeryturę. Obecnie wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn zgodnie z nowelizacją ustawy o emeryturach i rentach z dn. 1 października 2017 roku. Niektórzy, w zależności od wykonywanej pracy, mają prawo do tzw. wcześniej emerytury. Dotyczy to jednak określonych grup zawodowych.

Warto również pamiętać, że pracownikom objętym ochroną przedemerytalną nie można obniżyć wynagrodzenia. Okres ten zapewnia bowiem zakaz zmieniania warunków finansowych, na jakich została zatrudniona dana osoba. Zdarza się, ale w wyjątkowych sytuacjach, że pracodawca może w trakcie okresu ochronnego zmniejszyć pensję. Dotyczy to przypadków, gdy np. zmieniono w zakładzie układ zbiorowy.

Komu przysługuje, a komu nie przysługuje ochrona przedemerytalna?

Jak pisaliśmy wyżej, zgodnie z Kodeksem pracy ochrona przedemerytalna obowiązuje na 4 lata przed osiągnięciem wieku emerytalnego, który dla kobiet wynosi 60 lat, a dla mężczyzn 65. Z tego wynika, że przed zwolnieniem chronione są 56-letnie kobiety i 61-letni mężczyźni. Z kolei w przypadku osób z prawem do wcześniejszej emerytury, ochrona przedemerytalna zaczyna działać na 4 lata przed osiągnięciem obniżonego wieku emerytalnego. Oczywiście, nadal istnieje konieczność posiadania określonego stażu pracy, który umożliwia uzyskanie prawa do emerytury. Obecnie wynosi on 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

A komu nie przysługuje okres ochronny przed emeryturą? Do takich osób należą:

• pracownicy, których pracodawca chce zwolnić z ich winy, czyli dyscyplinarnie;
• pracownicy, którzy uzyskali prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy;
• pracownicy zakładu pracy, względem którego ogłoszono upadłość lub likwidację;
• pracownicy, którym do osiągnięcia wieku emerytalnego brakuje mniej niż 4 lata, ale wraz z osiągnięciem tego wieku nie będą posiadali okresów zatrudnienia uprawniających do emerytury;
• pracodawcy, którzy podlegają przepisom o zwolnieniach grupowych;
• pracownicy, którzy utracili zdolność do wykonywania dotychczasowej pracy lub uprawnienia konieczne do jej wykonywania, jednak nie ze swojej winy.